خوانشی بر امتداد عاشورا

انتشار در۱۸ شهریور ۱۳۹۷ ساعت ۳:۰۸ ق.ظ سرویس:یادداشت بدون دیدگاه 45 بازدید

خوانشی بر امتداد عاشورا

سید مهدی عسکری: تا همین چند سال پیش فکر می‌کردم معنی عبارت «کل یوم عاشورا وکل ارض کربلا» این است که عاشورا هرگز نباید فراموش شود و تاریخ کربلا در هر جای زمین باید تا ابد زنده نگهداشته و با ظلم مبارزه گردد. یعنی این را برداشت می‌کردم که برعکس زمان قدیم، کفۀ حق در برابر ظلم چربش دارد و دیگر عصر تنهایی حق و مظلومیت عدالت به سر آمده است. اما مدتی است که برای من معنی دیگری پیدا کرده است.

تنها مراسم بزرگ ولایت ما از دیرباز همین مراسم مُحرم بوده و من که مثل تمام همشهریانم و هموطنانم از بچگی به شمر و عمر و خولی و حرمله و ابن زیاد و یزید و… لعنت فرستاده بودم همیشه از خودم می‌پرسیدم که چگونه ممکن است که کوفیان برای چند درهم! یا غنیمتی جنگی در حد سپر و شمشیر! دست به این جنایت تاریخی زده باشند و درنهایت هم می‌گفتم که حتی اگر خیل مردم به دلیل نبود رسانه در آن زمان توسط حاکمان مزور و مزدور خود فریفته شده‌اند باید در حد غیر قابل تصوری جاهل بوده باشند که حق و حقیقت به این واضحی را نفهمیده و ندیده باشند.

این ابهام سالها با من بود که مردم کوفه و شام چگونه آدمهایی بودند و راستش در اعماق ذهن و دل با غروری ناشیانه! به یک آرامش خاطر می‌رسیدم و با خود می‌گفتم که خدا را شکر که مردمان عصر ما شبیه کوفیان نیستند! اما هر چه به جلو آمدیم به موازات تغییر در این قیافۀ حق به جانب خود! (که مردمان قرن خود را پیروان حق و حقیقت و ایضاً مسئولان را والیان عادل و برحق می‌دیدم) معنی جملۀ ابتدای نوشتار هم عوض شد.

وقتی در تاریخ خواندم که حسنک وزیر با وسوسۀ یک خناس اعدام شد و امیرکبیر به خاطر ترس از محبوبیتش سرش زیر آب شد! و خسرو گلسرخی تنها به خاطر شعر تیرباران شد! وقتی روزنامه‌نگاران و شاعران و کاریکاتوریستها و وبلاگ‌نویسها تنها و تنها به جُرم قلم‌به‌دست‌بودن، دستشان قلم شد! وقتی نام دزدی عوض شد و نقاب شرعی گرفت و شد اختلاس! وقتی به جای دزدها افشاگران دزدی در خطر افتادند! وقتی برای سود بیشتر، صفهای چندصدمتری خرید ارز و سکه تشکیل شد و خود این صفها به افزایش هر چه بیشتر آشفتگی بازار دامن زد! وقتی حتی از نزدیک‌ترین اطرافیانم چشم در چشم و رو در رو شنیدم که منافعمان ایجاب می‌کند که با فلانی‌ها (خناسان و خائنان) بد نباشیم و ارتباطمان را حفظ کنیم! فهمیدم که این عبارتِ کُل و کُل بسیار عمیق‌تر از آنچه که می‌پنداشتم بوده است.

تا همین چند سال پیش تصور می‌کردم که در اجتماع امروز دیگر خبری از نفاق کوفی و ستم یزیدی نیست اما به تدریج متوجه شدم که اینگونه نیست بلکه اجتماع ما با تمام بر سر و سینه‌ زدنش همان جامعۀ هزاررنگ و گوش ‌به زنگ! کوفی است و تنها تغییری که با آن زمان کرده این است که دیگر امام‌حسینی نیست که به عیان ببینیم مهارت این قوم شناگر در دریای خون را!

اجتماعی که بر زبان از گرانی و تورم و صعود موشکی ارز و سکه! شکایت دارد اما در دل اژدهاکیف! شده که قیمت سکه‌های درپستوقایم‌کرده‌اش در فوران است! تا دیروز فکر می‌کردم در جبهۀ مدینه‌ایم اما درست که نگریستم دیدم سالهاست شامی هستیم و قرنها رفته و هنوز ما اندر خمِ خمیازه‌ایم!!

مظلوم‌نمایی نکنیم! ما مردم همانند کوفیانِ در خانه نشسته! همانند نمازخوانانِ پشت سر مُسلِم! همانند توابینِ در سکوت و سفسطه خزیده! شریک جرمیم نه قربانی!

ما بازماندگانِ خوارجِ جان به در برده از نهروانیم که از بداقبالی تاریخ! از تیغ ذوالفقار عدالت، جان سالم به در بردیم!

هر روزی عاشوراست چون ظلم و جهل و کبر جاودان است و هر زمینی کربلاست چون وجدان و عدل فقط واژه‌هایی هستند در فرهنگ لغات مردمان!

جغرافیِ پهناورِ شیران ایران

میراثِ امیران و دلیران ایران

تاریخِ بزرگِ متلاشی در خویش

…………………………. ایران!

——————————

*نقطه‌چین کلماتی است که در آن احتمال سوءتفاهم موجود است!

**منبع: کانال سیدمهدی عسکری: «خیمه ای در خمینه» khaminah@